Uroczystość św. Wojciecha Biskupa i Męczennika, patrona Polski
Category : Komunikaty Kurii
23 kwietnia Kościół w Polsce obchodzi uroczystość św. Wojciecha Biskupa i Męczennika, głównego patrona Polski.
Wiadomość o męczeństwie św. Wojciecha rozeszła się szybko po świecie chrześcijańskim. Już późnym latem 997 r. dotarła do zaprzyjaźnionego ze św. Wojciechem młodego cesarza Ottona III. Cesarz uczcił niezwłocznie pamięć Męczennika, zakładając klasztor pod jego wezwaniem w Akwizgranie (październik 997 r.) a niebawem, w czasie zbrojnej wyprawy do Włoch i Rzymu, fundując kościoły na wyspie Tybr w Rzymie i w Subiaco oraz klasztor na wyspie Perum pod Rawenną.
Na wytworzenie się i utrzymanie tego kultu w Europie zachodniej największy wpływ wywarł tzw. żywot rzymski, zaczynający się od słów: „Est locus in partibus Germaniae” (Jest kraj na pograniczu Germanii). Św. Wojciech stał się w miarę popularny także w Czechach, Niemczech, Węgrzech, Italii i Dalmacji.
W Polsce głównymi ośrodkami kultu obok Gniezna, gdzie złożono jego ciało, stały się pierwsze klasztory benedyktyńskie oraz kościoły obdarzone przez księcia Bolesława Chrobrego i jego następców relikwiami Świętego w Poznaniu, Kaliszu, Krakowie, Płocku.
Pod koniec XIII w. metropolita gnieźnieński Jakub Świnka, polecił, „ażeby we wszystkich kościołach prowincji naszej, katedralnych i klasztornych, była na piśmie historia św. Wojciecha i ażeby przez wszystkich była używana i śpiewana”. Zgodnie z tym dwa razy w roku: w dniu śmierci św. Wojciecha (23 kwietnia) i w uroczystość „Translatio sancti Adalberti” (20 października) odczytywano życie i cuda św. Wojciecha w kościołach polskich.
Pierwszym historycznie udokumentowanym pielgrzymem do grobu św. Wojciecha był Otton III (1000 r.). W ciągu wieków następnych pielgrzymowali do grobu św. Wojciecha królowie, książęta, duchowieństwo i lud polski. W 1410 r. Władysław Jagiełło przybył do Gniezna po zwycięskiej bitwie z zakonem krzyżackim pod Grunwaldem. U grobu św. Wojciecha złożył, jako wotum, ołtarzyk polowy, który na pobojowisku zdjęto z piersi poległego wielkiego mistrza krzyżackiego Urlicha von Jungingena.
Ostatnią w dotychczasowych dziejach, z szeregu wybitnych osobistości pielgrzymujących do Gniezna, był papież Jan Paweł II, który podczas pierwszej pielgrzymki do Ojczyzny nawiedzał grób św. Wojciecha 3 czerwca 1979 r. Ponownie Ojciec Święty przybył do Gniezna 3 czerwca 1997 r., by „znów modlić się przy relikwiach św. Wojciecha, które są największym skarbem naszego narodu” (z homilii podczas Mszy św.).
Przejawem kultu św. Wojciecha są liczne kościoły i parafie, którym patronuje.
W diecezji rzeszowskiej jest tylko jedna parafia, której patronuje tylko św. Wojciech – to parafia w Błędowej Zgłobieńskiej (erygowana w 1995 r.). W dwóch parafiach razem ze św. Wojciechem patronem jest św. Stanisław, biskup i męczennik (parafia farna w Rzeszowie erygowana w XIV wieku i parafia w Porębach Dymarskich erygowana w 1981 r.). W Trzebownisku w 1945 r. powstała parafia pw. św. Wojciecha i Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. (tn)
Na zdjęciach św. Wojciech na drzwiach kościoła farnego w Rzeszowie (fot. T. Nowak).
