W niedzielę zostań w domu. Felieton

Tytułowe słowa, które w ostatnich godzinach pojawiają się często na ustach hierarchów kościelnych, są w pierwszej kolejności uzasadnione troską o zdrowie i życie w związku z epidemią koronawirusa. To fundamentalny argument, który powinien przekonać wszystkich odpowiedzialnych do pozostania w domu i skorzystania z licznych dyspens, które, zgodnie z rekomendacją Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski z 12 marca 2020 r., udzielili biskupi diecezjalni.

Dodatkowy argument, choć powiązany z pierwszym, wiąże się z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego. W tym przypadku trzeba jasno powiedzieć: „W niedzielę zostań w domu” także dlatego, że istnieje duże prawdopodobieństwo, iż wchodząc do kościoła będziesz tam 51. osobą, co będzie niezgodne z rozporządzeniem Ministra Zdrowia, które zakazuje organizowania zgromadzeń, w których liczba uczestników wynosi więcej niż 50 osób (zgodnie z zakazem do liczby uczestników wlicza się „organizatora i osoby działające w jego imieniu”).

Z ciekawości, jaka część wiernych diecezji rzeszowskiej, może uczestniczyć w niedzielnych mszach świętych, tak aby nie przekroczyli liczby 50 osób na jednej Eucharystii, dokonałem ogólnych obliczeń. Liczba wiernych diecezji rzeszowskiej wynosi 590 807 osób. Według najnowszych danych Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego (ISKK) obejmujących rok 2018 wskaźnik „dominicantes” (osób uczestniczących w niedzielnych mszach świętych) wynosił 64,3% wszystkich zobowiązanych do udziału w mszach świętych (z obowiązku wyłączone są dzieci, które nie skończyły siedmiu lat, a także osoby starsze – ISKK przyjął odgórnie, że te dwie grupy to 18 procent katolików). Kiedy od liczby wiernych diecezji rzeszowskiej odejmiemy liczbę osób niezobowiązanych do udziału w mszach świętych (106 345) otrzymujemy 484 462. 64,3% z tej liczby to 311 509. Z tego wynika, że w każdą niedzielę w mszach świętych na terenie diecezji rzeszowskiej uczestniczy 311 509 osób.

Jak się to ma to liczby parafii? W diecezji rzeszowskiej istnieje 244 parafii. W każdej z parafii odprawia się w każdą niedzielę średnio 4,1 mszy świętych (średnia policzona z 67 parafii). To daje nam w sumie 1000,4 mszy świętych każdej niedzieli odprawionych na terenie diecezji rzeszowskiej (nie uwzględniłem mszy w kaplicach klasztornych, szpitalach, hospicjach, domach pomocy społecznej itp.). Gdyby na każdej mszy świętej uczestniczyło, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia, nie więcej niż 50 osób (przyjąłem dokładnie 50), to w sumie na wszystkich mszach świętych w diecezji rzeszowskiej byłoby 50 020 osób. Dla 261 489 osób zabraknie miejsca. Niektórzy sugerują zorganizowanie dodatkowych mszy świętych. Gdyby je nawet podwoić, co w przypadku parafii, gdzie już jest siedem lub nawet osiem mszy świętych niedzielnych, wydaje się niemożliwe, to kościoły zmieściłyby 100 040 osób. Dalej zabrakłoby miejsca dla ponad 200 000 wiernych.

„W niedzielę zostań w domu”, bo najskuteczniejszym sposobem na zahamowanie rozprzestrzeniania się koronawirusa jest ograniczenie kontaktów z innymi ludźmi – to z opinii ekspertów. To już wystarczający argument, aby nie iść w niedzielę do kościoła. Wśród grup, którym biskup rzeszowski, ale też pozostali biskupi w Polsce, udzielili dyspensy, obok osób w podeszłym wieku, osób chorych lub mających objawy infekcji, obok dzieci i młodzieży oraz ich opiekunów są „wszyscy wierni, którzy czują  obawę przed zarażeniem koronawirusem” – w tej grupie może odnaleźć się każdy. Wśród argumentów znajdziemy również teologiczne („Nie wystawiajmy Pana Boga na próbę”), moralne („Miłuj bliźniego, jak siebie samego”). Pisząc o miejscach w kościele, nie miałem na myśli pragmatyzmu („Nie idź, bo się nie zmieścisz”), ale solidarność, współpracę, jedność, lojalność.

ks. Tomasz Nowak

rzecznik prasowy Kurii Diecezjalnej w Rzeszowie